Przedsiębiorcy oczekują poprawy koniunktury w IV kw. 2009 r.

"Przedsiębiorstwa oczekują dalszej poprawy sytuacji w IV kw. br.Wskaźnik prognoz sytuacji 'Wskaźnika prognoz sytuacji ekonomicznejprzedsiębiorstw' po korekcie sezonowej wzrósł o 5 pp. względempoprzedniego kwartału i nieznacznie (o 0,8 pp.) przekroczył poziomz analogicznego okresu ub.r. Poprawy sytuacji w III kw. oczekuje18% przedsiębiorstw, zaś pogorszenia spodziewa się 7,5% firm" -podano w raporcie banku centralnego.

NBP zauważa, że tak jak w poprzednim kwartale najczęściejwymienianym źródłem trudności pozostawał niski popyt, ale i w tymsegmencie nastąpiła wyraźna poprawa oczekiwań. Wskaźnik prognozpopytu na IV kw. 2009 r. wzrósł drugi kwartał z rzędu (o 7,2 pkt.)do najwyższego poziomu od IV kw. ubiegłego roku.

"Poprawa nastrojów w obszarze popytu nastąpiła zarówno wśródprzedsiębiorstw oferujących swoje produkty wyłącznie na rynkuwewnętrznym, jak i eksporterów. Niezmiennie (od początku okresuspowolnienia gospodarczego) większe problemy ze znalezieniemodbiorców na swoje produkty mają eksporterzy. W ostatnim badaniuodsetek przedsiębiorstw zgłaszających problem niskiego popytu naoferowane produkty wśród eksporterów wyniósł 25%, a w przypadkuproducentów oferujących swoje produkty wyłącznie na rynkuwewnętrznym 17%" - czytamy w raporcie.

Za wzrostem wskaźników prognoz popytu, poprawiły się równieżprzewidywania w obszarze produkcji. Wskaźnik prognoz produkcji naIV kw. 2009 r. wzrósł bowiem o 6,7 pkt. i kształtuje się obecniepowyżej poziomu 0 pkt., co oznacza, że nieco więcej przedsiębiorstwplanuje zwiększyć produkcję niż zredukować ilość wytwarzanych dóbri usług. Optymistycznie oceniono także perspektywy eksportu.

"Wskaźnik prognoz eksportu na IV kw. 2009 r., odnotował lekkiwzrost (do 11 pkt.) i kształtuje się obecnie na najwyższym poziomieod półtora roku, choć wyraźnie poniżej średniej wartości indeksunotowanego od 2001 r. Poziom wskaźnika powyżej 0 pkt. sugeruje, żepomimo utrzymującego się spowolnienia gospodarki światowej, badanieksporterzy oczekują wzrostu eksportu w najbliższym czasie" -czytamy dalej.

NBP zauważa także, że trzeci okres z rzędu wzrost odnotowałtakże wskaźnik prognoz nowych umów eksportowych, którego poziomjest obecnie dodatni, jednak podobnie jak w przypadku wskaźnikaprognoz eksportu istotnie niższy od średniej wartości wskaźnikanotowanego od 2001 roku. Pomocne okazało się w tym wypadkuumocnienie złotego, ale ryzyko kursowe nadal pozostaje dlaprzedsiębiorców istotna barierą.

"W ostatnim badaniu odnotowano również spadek odsetkaprzedsiębiorstw (do 11,5%), które jako barierę rozwoju postrzegająkurs walutowy (zarówno jego poziom, jak i stosunkowo duże wostatnim okresie wahania). Spadek bariery kursu wynika głównie zpoprawy sytuacji importerów w związku z aprecjacją złotego. Kurswalutowy pozostaje jednak drugą najczęściej podawaną przezankietowane podmioty barierą (po problemach z popytem)" - informujebank centralny.

Poprawa nastrojów przedsiębiorców przekłada się na ichoptymistyczne prognozy zatrudnienia na IV kw. 2009 r. Nadal jednakw IV kw. 2009 r. plany spadku zatrudnienia są częstsze niż wzrostu(15,2% wobec 5,5%). Wskaźnik prognoz zatrudnienia po korekciesezonowej wzrósł o 4,8 pp. kw/kw i był o 6,4 pp. niższy r/r.

"Było to skutkiem przede wszystkim znacznego zmniejszenia(kw/kw) udziału przedsiębiorstw przewidujących spadek zatrudnienia,ale także zwiększenia odsetka firm planujących je zwiększyć" -wyliczył NBP.

Poprawiająca się sytuacja na rynku pracy sprzyja zdaniem NBPpodwyżkom. W ocenie NBP w IV kw. 2009 r. zasięg podwyżek płaczwiększy się. Podwyżki wynagrodzeń planuje 7,3% przedsiębiorstw. Pouwzględnieniu wielkości przedsiębiorstwa, mierzonej liczbązatrudnionych, można oszacować, że podwyżki wynagrodzeń w IV kw.2009 r. obejmą 6,5% pracowników.

"W IV kw. 2009 r. więcej przedsiębiorstw zamierza podnosić płaceniż je zmniejszać, w efekcie podwyżki obejmą blisko 3 razy więcejpracowników niż obniżki" - obliczył NBP.

W rezultacie obserwowanej w próbie poprawy koniunktury w IV kw.spodziewać się można również umocnienia sygnałów ożywieniaaktywności inwestycyjnej. Wzrost optymizmu widoczny jest zarówno wplanach nowych inwestycji, jak i w ocenie możliwości kontynuowaniajuż rozpoczętych projektów rozwojowych.

"Poprawa nastrojów nie pozwoliła jednak jeszcze na zdecydowanewybicie wskaźnika prognoz nowych inwestycji, które byzrekompensowało głęboki spadek z ubiegłego roku. Wskaźnik nadalwięc pozostaje na historycznie niskim poziomie, co pokazuje, żeprzedsiębiorstwa nadal przejawiają niewielkie zainteresowanierozpoczynaniem kolejnych przedsięwzięć inwestycyjnych" -zastrzegają analitycy banku centralnego.

Podwyżki, wzrost zatrudnienia oraz powolny powrót do inwestycjijest pochodną stabilnej sytuacji finansowej firm, z którychznacząca większość nie ma większych problemów z płynnością.

"Odsetek przedsiębiorstw, które nie notują problemów zpłynnością finansową utrzymuje się na stabilnym poziomie ok. 70%.Jednocześnie nieznacznie spadł odsetek przedsiębiorstw wskazującychna płynność finansową (4,5%) oraz zatory płatnicze (5,7%) jakobariery istotne dla kondycji ekonomicznej i rozwojuprzedsiębiorstwa" - oceniono w raporcie NBP.

Eksperci NBP z odnotowali natomiast wzrost oczekiwańinflacyjnych - ankietowane przedsiębiorstwa częściej przewidująwzrostu inflacji w ciągu najbliższego roku niż jej spadku - spadekdynamiki cen towarów i usług prognozuje blisko 80% firm.

"Oczekiwania inflacyjne uległy wzmocnieniu w stosunku do pop.kw. Wzrósł odsetek firm oczekujących szybszego niż dotychczaswzrostu cen oraz zmniejszyła się grupa firm przewidująca spadekCPI. W IV kw. 2009 r. wzrostu cen w ciągu najbliższego rokuspodziewa się ogółem 78% respondentów, w pop. kw. było to 75%, zaśspadek cen prognozuje jedynie 3,1% firm, wobec 4,2% w pop. kw." -analizuje bank centralny.

Podstawą opracowania są wyniki szybkiego monitoringu NBP,przeprowadzonego we wrześniu 2009 roku na próbie 892 podmiotówniefinansowych, reprezentujących wszystkie sekcje PKD (pozarolnictwem, rybołówstwem i leśnictwem), zarówno sektorniepubliczny, jak i publiczny, przedsiębiorstwa z sektora MSP orazduże jednostki.