Mniej badań lekarskich dla pracowników

Od 2015 r. przedsiębiorcy mogą korzystać z kilkunastu zmian w poszczególnych przepisach, wprowadzonych z myślą o ułatwieniu prowadzenia biznesu na podstawie ustawy z 7 listopada 2014 r. o ułatwianiu działalności gospodarczej. To m.in. skasowanie opłaty 170 zł za rejestrację VAT-owca, uproszczenie ewidencji przychodów rejestrowanych w kasie fiskalnej czy obcięte pewnych ZUS-owskich obowiązków płatników. Kolejną jest zmiana w Kodeksie pracy dotycząca pracowników zmieniających umowy lub szefa.

Zgodnie z art. 229 § 1 Kodeksu pracy wstępne badania lekarskie muszą zrobić przyjmowani do pracy, pracownicy młodociani przenoszeni na inne stanowiska oraz pracownicy pełnoletni przenoszeni na inne stanowiska, na których występują czynniki szkodliwe dla zdrowia lub warunki uciążliwe. Na wstępne badanie lekarskie pracownika wysyła pracodawca ze skierowaniem do lekarza medycyny pracy czy higieny pracy. Wydawane na podstawie wstępnego badania orzeczenie lekarskie stwierdza brak przeciwskazań do pracy w warunkach opisanych przez pracodawcę w skierowaniu na badania. Koszt wstępnych, także okresowych i kontrolnych badań lekarskich pokrywa pracodawca. Wskazówki co do metodyki przeprowadzania badań profilaktycznych pracowników (np. czy wysyłać na badanie krwi czy EKG i kiedy) zawiera Załącznik nr 1 rozporządzenia Ministra Zdrowia i Opieki Społecznej z 30 maja 1996 r. w sprawie przeprowadzania badań lekarskich pracowników, zakresu profilaktycznej opieki zdrowotnej nad pracownikami oraz orzeczeń lekarskich wydawanych do celów przewidzianych w Kodeksie pracy.

Zmiany od 1 kwietnia

Nowością jest § 11 Kodeksu, który rozszerza katalog zwolnionych ze wstępnych badań lekarskich. I tak pracodawcy nie muszą na nie kierować osób, które:
1) są w ciągu 30 dni po rozwiązaniu poprzedniej umowy ponownie przyjmowani do pracy u tego samego pracodawcy na to samo stanowisko albo na stanowisko o takich samych warunkach pracy,
2) mają aktualne orzeczenie lekarskie z pracy, z której odchodzą, a w ciągu 30 dni od rozwiązania umowy zatrudniają się u innego, nowego pracodawcy – nowy szef musi potwierdzić, że warunki pracy opisane w skierowaniu na badania lekarskie od poprzedniego pracodawcy odpowiadają warunkom pracy na przyjmowane stanowisko w jego firmie. To zwolnienie nie dotyczy osób przyjmowanych do wykonywania prac szczególnie niebezpiecznych,
3) podejmują drugą pracę, a spełniają warunki z pkt 2 (mają aktualne orzeczenie z pierwszej pracy, a drugi szef potwierdza zgodność treści orzeczenia z charakterem drugiej pracy).
- tego zwolnienia od 1 kwietnia pracodawca nie będzie mógł zastosować w przypadku pracownika przyjmowanego do wykonywania prac szczególnie niebezpiecznych.

Niestety, nowe zasady będą dotyczyć skierowań na badania wydanych najwcześniej 1 kwietnia 2015 r., a to oznacza, że profity z takiego ułatwienia przepisów przedsiębiorcy odczują dopiero za jakiś czas. Do orzeczeń lekarskich i skierowań na badania wydanych przed 1 kwietnia trzeba będzie stosować stare zasady, tj. przepisy Kodeksu pracy obowiązujące do 31 marca 2015 r.
 
Okresowe i kontrolne po staremu

Zmianom nie ulegają natomiast zasady wysyłania pracownika na badania okresowe i kontrolne. Charakter i częstotliwość tych pierwszych jest różna na różnych stanowiskach i opisuje je dokładniej Załącznik nr 1 wspomnianego wyżej rozporządzenia. Te drugie z kolei przeprowadza się w przypadku większej niż 30. dniowej niezdolności do pracy spowodowanej chorobą, aby określić, czy tak długo nieobecny pracownik jest w stanie dalej wykonywać pracę na dotychczasowym stanowisku.

Przykładowo, pracodawca musi wysyłać na badania okresowe:
- okulistyczne, ogólne i ze zwróceniem uwagi na odcinek szyjny kręgosłupa co 4 lata pracowników pracujących przy komputerach,
- ogólne ze zwróceniem uwagi na stan psychiczny co 2-4 lata pracowników zagrożonych monotonią pracy,
- od ogólnych po zdjęcie rtg klatki piersiowej i spirometrię co 2-4 lata pracowników narażonych na pył przemysłowy,
- ogólne ze zwróceniem uwagi na układ nerwowy, skórę, błony śluzowe co roku lub co kilka lat pracowników mających kontakt z toksynami.

Katarzyna Miazek, Tax Care
Dominik Mędrzycki,  księgowy Tax Care