Książkowy Maraton Fundatorów - akcja Fundacji ABC XXI

Od 10 maja do 10 czerwca br. każda z ponad 2 milionów zarejestrowanych w Polsce firm ma szansę wesprzeć wybraną bibliotekę publiczną lub szkolną, kupując dla niej przynajmniej jedną książkę. Poparcie dla tej inicjatywy wyraziły m.in. Krajowa Izba Gospodarcza oraz Polska Konfederacja Pracodawców Prywatnych, które już rozesłały apele o zakup książek do swoich członków.

Polskie społeczeństwo czyta znacznie mniej niż obywatele rozwiniętych krajów Zachodu. Z badań wynika, że ponad 40% Polaków nie czyta książek, 15% nie czyta nawet prasy, a co piąty piętnastolatek jest funkcjonalnym analfabetą. Nauczyciele alarmują, że dzieci w 5-6 klasie nie rozumieją najprostszych tekstów i poleceń. W tej sytuacji od blisko trzech lat Fundacja ABCXXI namawia dorosłych w całej Polsce do czytania dzieciom, wychodząc z założenia że jest to, w dobie mediów elektronicznych, najlepszy sposób na wychowanie myślącego, obdarzonego wyobraźnią człowieka, który będzie stale poszerzał swą wiedzę i lepiej dostosuje się do zmian, jakie niesie nowa rzeczywistość w zjednoczonej Europie i we współczesnym świecie.

Działaniom Fundacji przyświeca myśl, której autorem jest Jim Trelease, amerykański propagator czytania dzieciom. Ostrzega on: "Naród, który mało czyta, mało wie. Naród, który mało wie, podejmuje złe decyzje - w domu, na rynku, w sądzie, przy urnach wyborczych. Niewykształcona większość może przegłosować wykształconą mniejszość - to bardzo niebezpieczny aspekt demokracji".

Apele o codzienne czytanie dzieciom natrafiają jednak na barierę w postaci braku dostępu do książek. W ostatnich kilkunastu latach w Polsce zlikwidowano ponad 1500 bibliotek i ogromną ilość punktów bibliotecznych, a wiele bibliotek ma przestarzałe i zniszczone księgozbiory. Stąd powstał pomysł, by z apelem o wsparcie wybranej biblioteki zwrócić się bezpośrednio do wszystkich firm w Polsce. "Zależy nam na tym, by każde polskie dziecko miało dostęp do książek, a biblioteka jest doskonałą alternatywą dla tych, których nie stać na kupno książki. Tymczasem, w niektórych bibliotekach dla dzieci książki są stare i zniszczone. Taką książką trudno jest zainteresować dziecko. Jeśli nie będziemy rozwijać we wczesnym dzieciństwie nawyku czytania, przegramy wyścig z mądrzejszymi - z tymi, którzy czytają!" - powiedziała na konferencji prasowej w Warszawie Irena Koźmińska, prezes zarządu Fundacji ABCXXI.

Udział w akcji jest całkiem prosty. Na stronie internetowej www.calapolskaczytadzieciom.pl w oknie "Książkowy Maraton Fundatorów" zamieszczono listę bibliotek i tytuły potrzebnych im książek. Informacje te można uzyskać również telefonicznie, pod bezpłatnym numerem 0 800 507 607 w Toruniu, gdzie w Książnicy Kopernikańskiej przeszkoleni wolontariusze udzielą zainteresowanym wszelkich wyjaśnień. Korzystając z Internetu można kilkoma "kliknięciami" sprawdzić także, jakie biblioteki najbardziej potrzebują wsparcia lub wybrać bibliotekę z konkretnego województwa czy miasta, a następnie sprawdzić, jakie potrzebne książki zgłosiła dana biblioteka. Przy zakupie i wysyłce książek można skorzystać z usług księgarni wysyłkowej Merlin.pl, która od samego początku włączyła się do akcji. Zamówienia można wysyłać przez Internet na adres Merlin.pl lub faksem pod numer (22) 716 8146. Każda książka przekazana bibliotekom w ramach Książkowego Maratonu Fundatorów zostanie opatrzona specjalnym ekslibrisem informującym, jaka firma jest Fundatorem tej książki.

Swoje potrzeby w Książkowym Maratonie Fundatorów zgłosiło już niemal 700 bibliotek z całej Polski; liczba potrzebnych książek już w tej chwili przekracza 35 tysięcy. "Wiele bibliotek, zwłaszcza na wsi, walczy o przetrwanie. Dramatycznie brakuje nowych książek, których biblioteki kupują 5-ciokrotnie mniej niż ma to miejsce w krajach Unii Europejskiej. Książkowy Maraton Fundatorów to nowa szansa na odnowienie i wzbogacenie księgozbiorów. Równie wielkim, a może i największym walorem Maratonu jest to, że pomaga on otwierać nowe, pozabudżetowe źródło finansowania zakupów nowości wydawniczych dla bibliotek, czynić z zakupów sprawę publiczną, a nawet wprowadzać elementy konkurencji w świadczeniu firm na rzecz kultury i bibliotek" - mówi Jan Wołosz, przewodniczący Stowarzyszenia Bibliotekarzy Polskich.

Pierwsze firmy, które zgłosiły się do udziału w Maratonie, uczyniły to jeszcze przed oficjalną inauguracją tej akcji. Apel o czynny udział w Maratonie wystosowały już do wszystkich swoich członków dwie wielkie polskie organizacje biznesowe, Krajowa Izba Gospodarcza oraz Konfederacja Pracodawców Prywatnych. "Narastający analfabetyzm funkcjonalny, o którym tak wiele mówi Fundacja ABCXXI, stanowi poważne zagrożenie również w sferze gospodarki. Dlatego Krajowa Izba Gospodarcza już zaapelowała do wszystkich firm zrzeszonych w organizacji o jak najszersze wsparcie dla tej cennej, społecznej inicjatywy i zakup jak największej liczby książek potrzebnych nie tyle samym bibliotekom, co przede wszystkim młodym czytelnikom, od których wykształcenia będzie zależeć przyszły kształt i jakość naszego życia gospodarczego" -- mówi Jerzy Bujok, Zastępca Sekretarza Generalnego Krajowej Izby Gospodarczej.

Kampania "Cała Polska czyta dzieciom", najbardziej znana akcja społeczna Fundacji ABCXXI, otrzymała na Festiwalu Komunikacji Społecznej w 2003 r. Grand Prix jako najlepsza kampania społeczna 2002. Badania IPSOS z września 2003 wykazały, że zna ją 63% badanych Polaków, a wśród osób z wyższym wykształceniem odsetek ten sięga 83%. Badania te wykazały również, że kampania "Cała Polska czyta dzieciom", której głównym celem jest uświadamianie ogromnego znaczenia, jakie ma głośne czytanie dziecku dla jego rozwoju psychicznego, umysłowego i moralnego, a także wyrobienie w rodzicach i opiekunach nawyku codziennego czytania dziecku przez co najmniej 20 minut, wpłynęła na zmianę zachowań 1/3 społeczeństwa. Lista książek polecanych przez Fundację do czytania dzieciom w różnych grupach wiekowych jest dostępna na stronie internetowej www.calapolskaczytadzieciom.pl.

Założona w 1988 r. przez Irenę Koźmińską Fundacja ABCXXI - Program Zdrowia Emocjonalnego prowadzi też w kilku miastach profilaktyczno-edukacyjne programy pilotażowe "Dzieciństwo na całe życie" (przedszkola, żłobki) oraz "Szkoła z charakterem" (szkoły podstawowe i gimnazja).

Patronami medialnymi kampanii "Cała Polska czyta dzieciom" są: Telewizja Polska SA, Polskie Radio, Gazeta Wyborcza, Polityka, Dziecko, Zwierciadło, Empik, Interklasa, Gutek Film, Wirtualna Polska, Poradnik Domowy, Polska Izba Książki.

Sponsorami kampanii są: International Paper - Kwidzyn SA (Sponsor Generalny), Plus GSM, PKN Orlen, BRE Bank, Osram, Poczta Polska, FinLife, Narodowy Bank Polski, Telekomunikacja Polska SA, Wydawnictwa: Świat Książki, Wilga, Fundacja Warta, AWA - Ubranka, Matrix.Pl.SA, drukarnie DSS i Elanders Polska.