Czasy, w których aparat ortodontyczny był powodem do wstydu mamy już na szczęście daleko za sobą. Obecnie nikogo nie dziwi widok aparatu u dzieci czy u dorosłych, wręcz przeciwnie – prostowanie zębów stało się symbolem dbania o swoje zdrowie i wygląd. Co więcej, traktuje się go również jako modny gadżet czy dodatek do stylizacji, co udowadniają w swoich mediach społecznościowych celebryci i gwiazdy show biznesu. Kliniki stomatologiczne zapewniają coraz to lepsze rozwiązania w tej dziedzinie. Same aparaty zaś są zdecydowanie atrakcyjniejsze dla pacjentów, którzy do wyboru mają zarówno wersje kolorowe, jak i „niewidzialne”. Jaki aparat wybrać? Na co powinniśmy zwrócić uwagę? Na te pytania odpowiada lek. dent. Olga Szymańska, Medicover Stomatologia Klimczaka.
Jakie są rodzaje aparatów?
Współczesna stomatologia daje pacjentom szeroki wybór aparatów ortodontycznych. Decyzja dotycząca konkretnego modelu w dużej mierze zależy od nas, ale nie tylko – pod uwagę musimy wziąć oczywiście opinię specjalisty, czyli ortodonty.
Wyróżniamy aparaty ortodontyczne stałe oraz ruchome, czyli zdejmowane. Aparaty stałe w większości przypadków są zbudowane podobnie. Składają się z elementów, takich jak: zamki (przyklejane do powierzchni zęba kostki wykonane np. z metalu czy porcelany), pierścienie lub tuby – mocowane do zębów trzonowych, które służą do utrzymania łuku we właściwym miejscu. Łuki aparatu to tak zwane „druciki” wykonane ze sprężystego metalu, które są „źródłem” siły przesuwającej zęby. Aparat może wycofać nawet zaawansowane wady zgryzu, np. zgryz głęboki, otwarty czy krzyżowy. Dodatkowym aspektem noszenia aparatów jest to, że dzięki możliwości zmiany niektórych jego elementów, np. gumek lub ligatur, często stanowi także modny dodatek stylizacji.
Sytuacja wygląda nieco inaczej w przypadku aparatów ruchomych, które wykorzystywane są do korekcji lekkich wad zgryzu (np. stłoczenia czy delikatnego wychylenia zębów przednich). Korzystają z niego głównie młodsi pacjenci, zazwyczaj posiadający uzębienie mieszane (mleczne i stałe zęby). Aparat ten może być samodzielnie wyjmowany i zakładany przez pacjenta, ponieważ nie ma stałych mocowań w jamie ustnej. Tego rodzaju aparaty zazwyczaj wykonane są z płytek akrylowych oraz drucianych pętli. Powinno się je nosić od kilku do kilkunastu godzin w ciągu doby, według zaleceń ortodonty.
Najnowszym trendem w branży ortodontycznej są aparaty przezroczyste (np. Invisalign). Są one nowatorskim sposobem prostowania zębów, który zapewnia niemal „niewidzialną” formę leczenia. Jakie są jego mocne strony? Korzystanie z niewidocznego aparatu nie wymaga od nas np. stosowania ściśle określonej diety, ponieważ podczas spożywania posiłków możemy zdjąć nakładki i ponownie założyć je dopiero po jedzeniu. Tym samym nie jesteśmy zobligowani do rezygnacji z niektórych produktów. Noszenie aparatu nie wpływa również na sposób mówienia. Podczas stosowania nakładek powinniśmy jednak zrezygnować z palenia papierosów, ponieważ dym nikotynowy może doprowadzić do pojawienia się plam i odbarwień, które zdemaskują naszego „dyskretnego” pomocnika.
Dlaczego warto nosić aparat ortodontyczny?
Piękny uśmiech dodaje nam odwagi, pewności siebie. Pomaga nam w budowaniu relacji zawodowych, a także prywatnych. Aparat ortodontyczny oprócz poprawienia wyglądu naszego uśmiechu, może nas również uchronić przez niebezpiecznymi powikłaniami związanymi z nieprawidłowościami w jamie ustnej. Górne zęby, które zachodzą na dolne, widoczne szpary pomiędzy zębami, silnie wysunięta do przodu broda – to mankamenty, które często spowodowane są wadami zgryzu. Co więcej nieprawidłowy rozstaw zębów może powodować ich ścieranie, a nawet odsłonięcie szyjek zębowych, czyli tak zwane recesje. Do ortodonty warto również zgłosić się w przypadku nadmiernego osadzania się kamienia nazębnego, bólu żuchwy, a nawet okolic skroni, głowy. Zdarza się, że problem tkwi właśnie w wadzie zgryzu. Odpowiednio dobrany aparat pozwoli pozbyć się tych dolegliwości.
Cyfrowa ortodoncja
W stomatologii coraz częściej sięga się po nowe technologie, takie jak np. skaner wewnątrzustny (stosuje się go zamiast nielubianych przez pacjentów wycisków), który pozwala przenieść warunki jamy ustnej pacjenta na ekran komputera, tworząc trójwymiarowy model uzębienia. Dla pacjenta oznacza to możliwość bardzo szybkiego i komfortowego stworzenia indywidualnego planu leczenia, dostosowanego precyzyjnie do jego potrzeb. Taki skan, w połączeniu z tomografią komputerową, pokazuje lekarzowi pełen obraz warunków anatomicznych pacjenta. Pozwala to niezwykle szczegółowo zaplanować leczenie ortodontyczne, bez konieczności wykonywania nieprzyjemnych wycisków.
„Kiedyś wykonanie aparatu ortodontycznego wiązało się z pobraniem od pacjenta wycisku, który raczej nie był przez nikogo lubiany. Skaner, w przeciwieństwie do innych metod pozwala na stworzenie cyfrowego obrazu jamy ustnej w czasie rzeczywistym. Dzięki odpowiednim technikom (CAD/CAM), można przy jego pomocy precyzyjnie wykonać korony, licówki, nakładki nazębne, a także aparaty ortodontyczne. W ciągu kilku minut od wykonania obrazu można zacząć projektować pracę końcową” – mówi ekspert lek. dent. Olga Szymańska, Medicover Stomatologia Klimczaka.
Współczesna dentystyka jest niezawodna nawet w bardzo skomplikowanych przypadkach. Z pomocą przychodzi technologia digital smile design, która służy do projektowania wirtualnego uśmiechu pacjenta, dzięki czemu możemy zobaczyć efekt jeszcze przed rozpoczęciem leczenia. Stomatolog wykonuje odpowiednie zdjęcia w jamie ustnej pacjenta, które potem przekształca w pełny obraz jego uzębienia. Następnie za pomocą programu komputerowego modyfikuje układ zębów tak, aby wyglądały one jak po zakończonym procesie noszenia aparatu. Na tej podstawie przygotowywany jest bardzo precyzyjny plan leczenia.
